گنبد سبز یکی دیگر از مکان‌های دیدنی مشهد است. این گنبد در نزدیکی حرم امام رضا(ع) واقع شده است و تقریبا 10 دقیقه با ماشین باهم فاصله دارند. گفته میشود این گنبد متعلق به آرامگاه شیخ محمد مومن عارف استرآبادی از عرفای بنام است.
گنبد بیشتر از آنکه سبز باشد، آبی مایل به سبز است. تفاوتی ندارد در کدام اقامتگاه یا هتل مشهد ساکن باشید، از هر جای مشهد به‌سادگی می‌توانید به گنبد سبز دیدنی این شهر زیارتی بازدید کنید.
ساختمان اصلی این گنبد هشت ضلعی است و 4 دیوار اصلی دارد. همه این دیوارها تا بالا پوشیده از کاشی است. کاشی‌هایی که رنگ‌هایی دلنشین و ترکیبی هنرمندانه دارند. قدمت این گنبد به سال 904(ق) در دوران صفویه بازمی‌گردد.
- آدرس: خراسان رضوی، مشهد، خیابان اخوند خراسانی
اماکن مقدس در جاهای دیدنی مشهد
مشهد یکی از آن شهرهایی است که به جاهای دیدنی زیارتی خود شهرت دارد. پس اول از همه به جاهای زیارتی این شهر دیدنی سر بزنیم.
حرم امام رضا(ع)، معروف‌ترین جای دیدنی مشهد
مرکز کانونی مشهد حرم امام رضا(ع) است. برخی از افراد در سفر به مشهد تنها به زیارت امام رضا(ع) می‌روند و از معنویات این حرم لذت می‌برند. از سوی دیگر داخل صحن و حرم زیبایی‌های فراوان خود را دارد.
آئینه‌کاری‌های هنرمندانه، درهایی با نقوش اسلیمی و صحن‌هایی باصفا ازجمله دیدنی های داخل حرم است. علاوه‌براین وجود مقبره افراد برجسته‌ای نظیر شیخ بهایی داخل حرم امام رضا(ع) امکان بازدید از آن‌ها پس از زیارت را فراهم آورده است.
- آدرس: خراسان رضوی، مشهد
مسجد گوهرشاد از جاهای دیدنی مشهد
یکی دیگر از جاهای دیدنی مشهد مسجد گوهرشاد است. مسجد گوهرشاد هم در فاصله بسیار کمی از حرم امام رضا(ع) واقع شده است. مسجد گوهرشاد از آثار تاریخی دوران تیموری است.
گنبد مسجد گوهرشاد 41 متر و هریک از مناره‌های مسجد 43 متر ارتفاع دارند. ایوان مقصوره، تابلوی هنرنمایی هنرمندان دوره تیموری است. کتیبه بایسنقر در همان ابتدا در ایوان مقصوره جلب توجه می‌کند. کاشی‌کاری‌های بسیار زیبای این ایوان، از دیگر جذابیت‌های مسجد گوهرشاد است.
مسجد جامع گوهرشاد
این مسجد در مجموعه معماری حرم مطهر حضرت رضا(ع) واقع شده و در زمره مشهورترین و عظیم‌ترین مساجد چهار ایوانی ایران است که در سال821 هجری به امر گوهرشاد آغا همسر شاهرخ تیموری بنا شد. وسعت این مکان 9309 مترمربع است. کتیبه ایوان، توسط هنرمند دوره تیموری و فرزند گوهرشاد و شاهرخ، یعنی «بایسنقر میرزا»، خوشنویسی شده است. از دیگر نفایس این مسجد جامع، منبری با تزیینات منبتکاری از چوب گردو و گلابی است که در ساخت آن هیچ‌گونه میخ و یا فلز به کار گرفته نشده که توسط معمار معروف ایرانی دوره تیموری «قوام‌الدین شیرازی» ساخته شده است.
سقاخانه اسماعیل طلایی
این بنای زرین در میان صحن انقلاب قرار دارد که در سال 1144ق به دستور نادرشاه افشار، سنگابی یکپارچه از سنگ مرمر را از هرات به مشهد آوردند و شخصی به نام استاد اسماعیل طلاکار بر فراز سنگاب، پوششی هشت ضلعی و سقفی گنبدی شکل بنا نهاد و آن را طلاکاری کرد. سقف گنبدی شکل سقاخانه بر روی پایه‌هایی از سنگ مرمر کنده‌کاری و کاشی شده قرار دارد و سطح آن از بالای کاشی پایه‌ها با خشت‌های مطلا و پیرامون آن با اسماء الله تزیین شده است.
نقاره‌خانه
آیا می‌دانید تنها جایی که در کل دنیا نقاره نواخته میشود حرم امام رضا(ع) است. نقاره‌زنی در آستان مقدس رضوی از دوره غزنویان مرسوم شد و در قرون پس از آن ادامه یافت. بنا بر رسم قدیم در طول سال به استثنای محرم و صفر، در هر شبانه روز دو نوبت، دقایقی قبل از طلوع و غروب آفتاب و ولادت ائمه اطهار(ع) به استثنای شهادت‌ها، نقاره با طنین خاصی نواخته میشود. علاوه بر این، در مناسبت‌های مذهبی و میلاد ائمه اطهار(ع) و همچنین هنگام بروز کراماتی از سوی حضرت نیز نقاره شادمانی نواخته میشود.
خانه داروغه
خانه داروغه مربوط به دوره قاجار است و در مشهد، خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه واقع شده و این اثر در تاریخ 7 مهر 1381 با شماره? ثبت 6357 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گنبد سبز
بنای تاریخی گنبد سبز در مرکز شهر و در خیابان آخوند خراسانی قرار دارد. وجه تسمیه بنا به جهت گنبد مزین به کاشیکاری فیروزه‌ای متمایل به سبز است.
آرامگاه خواجه مراد
آرامگاه خواجه مراد در 12 کیلومتری جنوب شرقی مشهد در دامنه کوه و کنار یک چشمه آب قرار دارد. خواجه مراد یکی از نزدیکان امام رضا(ع) و نام او هرثمه بن اعین است که در سال 210 هجری وفات یافته است
آرامگاه خواجه اباصلت
این بنا در جنوب شرقی و در 14 کیلومتری مشهد واقع شده که متعلق به اباصلت هروی، خادم حضرت رضا(ع) است.
این مکان از قرن‌ها پیش مزار و مورد توجه شیعیان بوده است و گروهی برای تقرب به خواجه، وصّیت می‌کرده‌اند که در کنار وی دفن شوند بدین ترتیب، این مکان تبدیل به یکی از قبرستان‌های بزرگ مشهد شده است.
آستان متبرکه امام‌زادگان سید ناصر و سید …
بنا بر متون تاریخی این امام زادگان از برادران بلاواسطه امام رضا(ع) می‌باشند که پس از عزیمت آن امام همام به خراسان، همراه انصار و برادران خود به این سرزمین هجرت نمودند و پس از وفات در این مکان مدفون شدند.
منطقه ییلاقی طرقبه
از مهمترین ییلاق‌های کوهستانی حاشیه مشهد، طرقبه است که در 18 کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع شده و در قرون نخستین اسلامی به آن «تروغبذ»می‌گفتند و از جمله تفرجگاه ساکنان و زائران شهر مشهد بوده است.
سد چالیدره
سد چالیدره، یک سد خاکی با هسته رسی است که بر روی یکی از سر شاخه‌های فصلی و کوچک حوزه آبریز گلستان واقع شده که از سال 1381 مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
مناظر طبیعی بند گلستان
بند گلستان سازه‌ای آجری و عظیم است که در ابتدای دره پر آب طرقبه و به فاصله 4 کیلومتری از آن قرار دارد و در دوره تیموری ساخته شده است و دریاچه زیبای آن در بیشتر فصول سال آب دارد.
گنبد طلا و گلدسته‌ها
مشخص‌ترین نماد و نشانه مضجع شریف رضوی، گنبدی زراندود است که از دور دست‌ها قابل رویت بوده و آرزوی زیارت آستان منورش را در یادها زنده می‌کند. نخستین گنبد به دستور سلطان سنجر سلجوقی بنیان شد. در عهد صفوی ابتدا شاه طهماسب گنبد را مطلا کرد و سپس شاه عباس اول ساقه گنبد را با خشت‌های طلا پوشاند. از دیگر عناصر معماری حرم مطهر حضرت رضا(ع) مجموعه مناره‌ها و یا گلدسته‌های آن است. نحوه محاسبه معماری گنبد طلا و دو گلدسته قدیمی به لحاظ تقارن دید، به ویژه از خیابان‌های اصلی قدیمی مشهد به سوی حرم مطهر به نحوی بود که از هر سو گنبد طلا، بین دو مناره مزبور دیده می‌شد.
شیخ بهایی
مقبره عالم بزرگ شیعی عصر صفوی، بهاء الدین محمد عامِلی معروف به «شیخ بهایی»، رواقی مستقل را در مجموعه حرم حضرت رضا(ع) تشکیل داده است.
شیخ بهایی در سال 953 هجری در بعلبک لبنان ولادت یافت. در سن هفت سالگی به همراه پدر، به ایران هجرت کرد. او باقی عمر خود را در زمان سلطنت شاه عباس اول صفوی ( 996 ـ 1035 ق) در ایران، خصوصا شهر اصفهان، سپری نمود. از آنجا که وی زمانی در مشهد به تدریس اشتغال داشت، پس از مرگ، جسدش را به مشهد منتقل و در حرم مطهر حضرت رضا (ع) دفن گردند.
آرامگاه پیر پالاندوز
این بنا در ضلع شمال شرقی حرم مطهر و ابتدای خیابان نواب صفوی قرار دارد. بنیان اولیه بقعه در زمان شاه محمد خدابنده (پدر شاه عباس صفوی) در سال 985 ه.ق صورت گرفته است. مقبره، منسوب به مدفن شیخ محمد مقتدی کارندهی از عرفای شیعه مذهب ذهبیه، مشهور به «پیر پالاندوز» می‌باشد. وی اگرچه از شیوخ سلسله ذهبیه بود اما برای امرار معاش، پالان‌دوزی می‌کرد. بقعه پیر پالاندوز در سال‌های اخیر بازسازی شده است.
مدرسه پریزاد
این بنای تاریخی در حرم مطهر واقع شده و بنیان آن را به «پریزاد خانم» از منسوبان گوهرشاد آغا تیموری نسبت می‌دهند. بنای مزبور از ابنیه سده نهم هجری بوده و حدوداً همزمان با اتمام صحن جامع گوهرشاد ساخته شده است. به استناد یکی از کتیبه‌ها، این مدرسه بعد از وقوع زلزله سال 1084ق، در سال 1091 به دستور «نجف قلی خان بیگلربیگی» مرمت شده است.
مدرسه دو در
از جمله بناهای تاریخی واقع در مجموعه حرم مطهر امام رضا(ع)، ساختمان مدرسه‌ای موسوم به «یوسفیه» یا «دو در» است که در سال 843 هجری روبروی مدرسه پریزاد ساخته شد. این بنا از نوع ابنیه چهار ایوانی و دارای حجره‌هایی در طرفین ایوان‌ها در دو طبقه و دارای دو گنبد فیروزه‌ای با تزئینات کاشی معرق است.
