گنبد طلا و گلدسته‌ها
مشخص‌ترین نماد و نشانه مضجع شریف رضوی، گنبدی زراندود است که از دور دست‌ها قابل رویت بوده و آرزوی زیارت آستان منورش را در یادها زنده می‌کند. نخستین گنبد به دستور سلطان سنجر سلجوقی بنیان شد. در عهد صفوی ابتدا شاه طهماسب گنبد را مطلا کرد و سپس شاه عباس اول ساقه گنبد را با خشت‌های طلا پوشاند. از دیگر عناصر معماری حرم مطهر حضرت رضا(ع) مجموعه مناره‌ها و یا گلدسته‌های آن است. نحوه محاسبه معماری گنبد طلا و دو گلدسته قدیمی به لحاظ تقارن دید، به ویژه از خیابان‌های اصلی قدیمی مشهد به سوی حرم مطهر به نحوی بود که از هر سو گنبد طلا، بین دو مناره مزبور دیده می‌شد.
شیخ بهایی
مقبره عالم بزرگ شیعی عصر صفوی، بهاء الدین محمد عامِلی معروف به «شیخ بهایی»، رواقی مستقل را در مجموعه حرم حضرت رضا(ع) تشکیل داده است.
شیخ بهایی در سال 953 هجری در بعلبک لبنان ولادت یافت. در سن هفت سالگی به همراه پدر، به ایران هجرت کرد. او باقی عمر خود را در زمان سلطنت شاه عباس اول صفوی ( 996 ـ 1035 ق) در ایران، خصوصا شهر اصفهان، سپری نمود. از آنجا که وی زمانی در مشهد به تدریس اشتغال داشت، پس از مرگ، جسدش را به مشهد منتقل و در حرم مطهر حضرت رضا (ع) دفن گردند.
آرامگاه پیر پالاندوز
این بنا در ضلع شمال شرقی حرم مطهر و ابتدای خیابان نواب صفوی قرار دارد. بنیان اولیه بقعه در زمان شاه محمد خدابنده (پدر شاه عباس صفوی) در سال 985 ه.ق صورت گرفته است. مقبره، منسوب به مدفن شیخ محمد مقتدی کارندهی از عرفای شیعه مذهب ذهبیه، مشهور به «پیر پالاندوز» می‌باشد. وی اگرچه از شیوخ سلسله ذهبیه بود اما برای امرار معاش، پالان‌دوزی می‌کرد. بقعه پیر پالاندوز در سال‌های اخیر بازسازی شده است.
مدرسه پریزاد
این بنای تاریخی در حرم مطهر واقع شده و بنیان آن را به «پریزاد خانم» از منسوبان گوهرشاد آغا تیموری نسبت می‌دهند. بنای مزبور از ابنیه سده نهم هجری بوده و حدوداً همزمان با اتمام صحن جامع گوهرشاد ساخته شده است. به استناد یکی از کتیبه‌ها، این مدرسه بعد از وقوع زلزله سال 1084ق، در سال 1091 به دستور «نجف قلی خان بیگلربیگی» مرمت شده است.
مدرسه دو در
از جمله بناهای تاریخی واقع در مجموعه حرم مطهر امام رضا(ع)، ساختمان مدرسه‌ای موسوم به «یوسفیه» یا «دو در» است که در سال 843 هجری روبروی مدرسه پریزاد ساخته شد. این بنا از نوع ابنیه چهار ایوانی و دارای حجره‌هایی در طرفین ایوان‌ها در دو طبقه و دارای دو گنبد فیروزه‌ای با تزئینات کاشی معرق است.
